Posted on

Dzisiaj obchodzimy Dzień Edukacji Narodowej ustanowiony w rocznicę powstania Komisji Edukacji Narodowej. To właśnie 14 września 1773 roku na wniosek króla Stanisława Augusta Poniatowskiego Sejm Rozbiorowy powołał specjalny organ władzy oświatowej w Polsce, któremu nadano nazwę Komisji nad Edukacją Młodzi Szlacheckiej Dozór Mającej, znanej współczesnym jako Komisja Edukacji Narodowej. Jej powstanie miało szczególny wymiar, gdyż był to nie tylko pierwszy w Polsce, ale również w Europie, organ o charakterze współczesnego ministerstwa oświaty. Mimo iż Komisja działa jedynie do 1794 roku to mogła poszczycić się wieloma zasługami na rzecz edukacji.

Dzień Edukacji Narodowej i jego historia

Do jej największych osiągnięć należało:

  • stworzenie od podstaw systemu szkół średnich, dokonanie zmian w szkolnictwie
  • opracowanie nowych programów nauczania w duchu umiarkowanego oświecenia
  • utworzenie seminariów skierowanych dla nauczycieli
  • publikacja nowatorskich podręczników szkolnych – w sumie wydano 30 podręczników, z czego 17 publikacji miało charakter podręczników, 6 książek pomocniczych, takich jak słowniki, wypisy oraz tablice logarytmiczne. Część z nich wydane po raz pierwszy stworzyło polską terminologię naukową takich dziedzin jak fizyka, matematyka, chemia, logika, gramatyka
  • utworzenie Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych
  • wprowadzenie m.in. historii naturalnej.
  • wprowadzenie elementów wychowania fizycznego.
  • zaczęto nauczać w języku polskim – nauka w języku łacińskim była zakazana.

 

W 1972 roku ówczesne władze, wzorem innych krajów, ustanowiły 14 października świętem oświaty i szkolnictwa wyższego w Polsce, określanym jako Dzień Nauczyciela. W 1982 doszło do zmiany nazwy święta na Dzień Edukacji Narodowej, tak aby podkreślić iż jest to święto wszystkich pracowników oświaty. Święto to jest obchodzone w większości państw na świecie, w różnych terminach. Światowy Dzień Nauczyciela ustanowiony przez UNESCO obchodzony jest 5 października na pamiątkę podpisania w 1966 roku „Rekomendacji w sprawie statusu nauczyciela”, podkreślającej wiodącą rolę nauczycieli w zapewnieniu najwyższej jakości edukacji na wszystkich poziomach nauczania.